Heupdysplasie

Wat is heupdysplasie?

Heupdysplasie (HD) is een multifactoriële ontwikkelingsstoornis van het heupgewricht. Dit zorgt voor een verminderde stabiliteit en kan aanleiding geven tot degeneratieve veranderingen van het gewricht.

Heupdysplasie bij de hond is niet aangeboren (dus pups worden geboren met normale heupen), maar vormt zich in een vroeg stadium van de groei. Het is dus goed mogelijk dat de puppy volledig gezond lijkt bij aankoop, maar dat deze na enkele maanden tekenen van dysplasie begint te vertonen. Heupdysplasie is de meest voorkomende orthopedische aandoening bij grote hondenrassen, maar in principe kan elk ras aangetast zijn.

De definitieve diagnose wordt gesteld aan de hand van het orthopedisch onderzoek gecombineerd met radiografieën. Voor de behandeling van heupdysplasie zijn er verschillende mogelijkheden en de keuze van behandeling wordt mee bepaald door de leeftijd, gewicht, mate van artrose en functie van de hond.

Technieken

Conservatieve behandeling

Een conservatieve behandeling bestaat uit intensieve fysiotherapie, gecontroleerde wandelingen aan de leiband, gewichtscontrole en eventueel ontstekingsremmers en voedingssupplementen. Deze behandeling kan geprobeerd worden bij honden met milde klachten en bij jonge honden met minimale radiografische kenmerken. Indien dit geen beterschap geeft, kan chirurgie overwogen worden.

Chirurgische behandelingen

Bekkenkanteling

Bij een bekkenkanteling (Triple Pelvic Osteotomy, TPO) wordt het acetabulum om zijn as gedraaid zodat de femurkop beter in het acetabulum past. Het doel van deze behandeling is om de subluxatie (niet mooi aansluiten) van de heupkop te corrigeren zodat de degeneratieve veranderingen niet verder kunnen evolueren. Deze techniek kan enkel bij honden uitgevoerd worden met slechts milde tekenen van artrose (ideaal jonger dan 10 maanden, maar in sommige gevallen kan het ook bij iets oudere dieren).

Femurkop- en nekexcisie

Bij deze techniek wordt de heupkop en -nek weggenomen waarna een pseudogewricht gevormd wordt. Het grote voordeel van deze techniek is dat ze in om het even welk stadium van de aandoening kan worden uitgevoerd. Een heupkop- en nekexcisie is voornamelijk succesvol bij kleine en minder zware honden, maar kan ook bij grotere honden uitgevoerd worden.

Doordat er na de ingreep geen gewricht meer bestaat moet alles opgevangen worden door de omliggende spieren. Het spreekt voor zich dat deze ingreep gepaard moet gaan met intensieve fysiotherapie om het gebruik van de poot zo snel mogelijk te stimuleren.

Heupprothese (Total Hip Replacment, THR)

De meest voorkomende reden om een heupprothese uit te voeren, is het opheffen van de pijn en het ongemak veroorzaakt door erge degeneratieve veranderingen secundair aan heupdysplasie en intra-articulaire botbreuken. Andere oorzaken omvatten bijvoorbeeld chronische heupontwrichting en niet-reduceerbare acute heupontwrichtingen.

Tijdens deze ingreep wordt het pijnlijk of beschadigd heupgewricht verwijderd en vervangen door een prothese. Hierbij wordt de oorzaak van de pijn en/of stijfheid geëlimineerd en kan de patiënt zijn normale activiteit weer uitoefenen.

Tijdens de operatie wordt de heupkop verwijderd en vervangen door een titanium 'stam' waarop ook een titaniumkop verankerd wordt. Deze kop past als het ware perfect in de artificiële kom die in het bekken geplaatst is.

De meeste honden herstellen vlot en kunnen al na enkele dagen terug gebruik maken van het geopereerde lidmaat. Tijdens de eerste weken na de operatie zal beweging beperkt blijven tot enkele korte wandelingen maar al snel kunnen wandelingen opgedreven worden.

Klinische en radiologische controles zijn noodzakelijk om het verloop te evalueren en indien nodig snel te kunnen ingrijpen bij mogelijke complicaties zoals infectie, botbreuken en het 'loskomen' van de prothese.

De prothese zal levenslang aanwezig blijven en zal ervoor zorgen dat de patiënt pijnloos zijn normale activiteit kan uitoefenen wat anders niet mogelijk zou zijn. Met de verbeterde chirurgische technieken en protheses lijkt de toekomst veelbelovend.